Wie doet wat, wanneer en hoe is de vraag. Dat uiteindelijk gedaan wordt wat gedaan moet worden, dat is het antwoord.
We komen de vraag vaak tegen: of we dit of dat kunnen doen, regelen, verzorgen. Ja, uiteraard. Van de grondboring (locatie, invoeren leidingen, wel of geen kranen, etc.) tot aanpassing van de meterkast (aardlekautomaat, gereedmaken voor 3x25A, bedrading naar technische ruimte.
Dimensionering
De juiste dimensionering van de warmtepomp is buitengewoon belangrijk. Te klein betekent te weinig comfort en te hoge bedrijfskosten. Te groot vergt een onnodig grote investering en een warmtepomp, die meer starts en stops maakt dan nodig is. Een warmteverlies berekening en de daaruit voortvloeiende warmtevraag geeft uitsluitsel over het vermogen, dat geleverd moet kunnen worden bij -10ºC. Indien de bron lucht is, dan is deze onuitputtelijk, echter is in theorie beperkt tot –22ºC. Wanneer er geboord wordt voor een verticale bodemwarmtewisselaar, dan moet het aantal uren verwarmen (meestal 1600) en warm tapwater (ong. 400) per jaar ten grondslag liggen aan de diepteboring.
Warmteverlies berekening
Een diepteboring is niet onuitputtelijk en moet juist berekend en bemeten worden. Een horizontale bron (leidingen gevuld met glycol op 1 meter onder de vorstgrens) kan zelfs een hogere efficiëntie geven dan een diepteboring tot 200 meter. Een direct verdampend systeem, waarbij koperen leidingen de bodemenergie opnemen om het koudemiddel te laten verdampen, heeft de hoogste opbrengst. Hoe dan ook, het warmteverlies van de woning moet bekend zijn, aan de hand van het huidige verbruik of berekend met de beschikbare informatie.
Uitgangspunten
Een warmtepomp verwarmingssysteem moet relatief nauwkeurig afgestemd worden. Een aantal uitgangspunten, die het vermogen en het ontwerp van de installatie bepalen:
❑ Totale warmtevraag van de woning of het gebouw;
❑ Aanvoertemperatuur van het systeem;
❑ Warmwater vraag;
❑ Bijzondere warmtevraag (zwembad, jacuzzi, ventilatie);
❑ Koeling (passief, actief, of beide);
❑ Keuze van de bron (lucht, bodem (horizontaal of verticaal; glycol of direct verdampend); en,
❑ Type Heliotherm (soort koudemiddel, binnen- of buitenopstelling, vermogen (eventueel meerdere units in cascade i.p.v. een zwaardere Heliotherm).
Op verzoek toetst Heliotherm het ontwerp van de totale installatie en controleert de warmtevraag berekening. Voor elk project komen wij graag persoonlijk langs om een en ander door te spreken.
Meten is weten
Het bepalen van het vermogen van de Heliotherm is voor bestaande woningen met een bekend gasverbruik en lage temperatuur verwarming relatief eenvoudig. Nieuwbouw kan een warmtevraag hebben, die varieert van ongeveer 25 tot 50 W/m2 van het afgiftesysteem. Er zijn echter zoveel variabelen dat zelfs een uitgewerkte warmteverliesberekening geen uitsluitsel geeft, wanneer een deel anders blijkt te zijn dan voorgeschreven. Denk hierbij aan een ongebruikelijk hoog tapwaterverbruik waardoor de warmtepomp te weinig tijd krijgt om te verwarmen, een ventilatiesysteem, dat continu aanstaat, of kieren en koudebruggen in het huis. Vandaar dat vervanging van een bestaand systeem op gas vaak eenvoudiger is dan het bepalen van het vermogen bij een groot renovatieproject. Bijvoorbeeld voor een woning met een verwarmde ruimte van 150 m2 en een warmtevraag van 55 W/m2 is er een vermogen nodig van 8.25 kW.
Koelvraag
Het koelvermogen is, vanwege het geringere temperatuurverschil tussen afgiftesysteem (18ºC) en de ruimte (bijv. 25ºC) minder dan het vermogen van de verwarmingsmodus. Dit geldt niet wanneer gekoeld wordt met temperaturen van 7ºC, mogelijk aangesloten op een luchtbehandelingsinstallatie. Echter, dan is het aanbrengen van dampdichte isolatie door een vakpersoon vereist. Voor woningen wordt dit vrijwel nooit toegepast, echter de mogelijkheid is er wel.
Warmtewatervraag en -voorziening
Het warmwaterverbruik is sterk afhankelijk van het gebruik, het aantal bewoners en van het ontwerp. Het verbruik kan berekend worden op 30 tot 60 liter warm water per persoon per dag, wat een extra energie vergt van 1.2 tot 2.4 kWh per persoon. Met een stortdouche van 22 liter/minuut (120 liter per persoon per dag), een groot bad of een grote afstand tussen tapwater buffer en badkamer met een (te) dikke waterleiding, kan het energieverbruik hoger zijn dan gemiddeld. Pieken in het verbruik worden in eerste instantie opgevangen door de afmeting van het buffervat, waarbij de zwaardere Heliotherm (vanaf 12 kW) 500 liter water verwarmt van 37 naar 47 graden in ongeveer 35 minuten. Het gewenste comfort is de som van de warmwatervraag, het volume van het buffervat, de piekbelasting, de temperatuur van de buffer en van het leidingwater, in combinatie met de warmtevraag van de woning.
Legionella
Legionella-vrije tapwater systemen, ook wel verswater buffers genoemd, kunnen wel €150 per jaar besparen, omdat het wekelijks verwarmen tot 65ºC wordt overgeslagen: via een warmtewisselaar (zij het een platen warmtewisselaar) wordt het verse leidingwater verwarmd als bij een doorstroomtoestel, waarbij een Heliotherm warmtewisselaar zelfs tot 40 liter per minuut warm water kan leveren. Een keukenboiler is een uitkomst om snel heet of kokend water te hebben, eventueel een hotfill boiler, wanneer er veel warm water is gewenst in de keuken.
Bijzonder verbruik
Mogelijk is er een bijzondere verbruiker, zoals een verwarmd zwembad. In hoeverre dit verbruik wordt meegenomen in de berekening van de warmtevraag, hangt af van de constructie, isolatie en het gebruik van het zwembad. Wordt het bad buiten het verwarmingsseizoen verwarmd, dan is het wellicht niet nodig om extra vermogen te berekenen. Bij een gebruik gedurende het gehele jaar, dan uiteraard wel. Cruciaal is evenwel het vermogen van de warmtewisselaar (een platen wisselaar of een slangensysteem zoals bij vloerverwarming) en de constructie en isolatie van het bad. In het geval van een inpandig zwembad moet de ruimteverwarming, de ventilatie, ontvochtiging en uiteraard de isolatie van de aangrenzende en met name de ruimte erboven nauwkeurig berekend worden en conform specificaties uitgevoerd.
Heliotherm maakt water warm, hoe dit warme water wordt toegepast en voor welk doel is om het even. Wanneer de berekeningen en de specificaties juist zijn, dan werkt het geheel.
Goed om te weten
We zijn het nog niet tegengekomen: een te kleine bron, een verkeerd berekende warmtevraag voor een woning, te dunne transportleidingen, een naregeling zonder parallel buffer (ook wel open verdeler genaamd) of een afgifte-systeem onvoldoende voor de warmtevraag van de woning. Dat willen we graag zo houden. We willen te allen tijde voorkomen dat de bronpomp niet toereikend is, de transportleidingen (oorspronkelijk bemeten op hoge temperatuur laag volume) niet voldoende volume met een lage temperatuur door laten stromen of het afgiftesysteem niet de capaciteit heeft, die nodig is voor de liefst lagere temperatuur van de warmtepomp.
Persoonlijk advies
De vraag of een Heliotherm geschikt is voor u en uw woning of bedrijfspand kan pas beantwoord kan worden na een bezoek van een van onze Competence Partners, uw installateur of ons. De warmtevraag van het object moet berekend worden, het huidige verbruik gecontroleerd, de diameters van leidingen opgemeten of nagemeten en of de bron volstaat voor de vraag.
Zeker zijn er projecten geweest en zullen er nog projecten in de toekomst zijn waar wij niets voor konden of kunnen betekenen, zij het vanwege de bron (buiten de genoemde vertrouwde, bekende bronnen zijn er experimentele varianten op het een of ander), zij het vanwege het ontwerp (Heliotherm is de enige kapitein op het schip van het warme (of koude) water, dus geen aansturing van de Heliotherm door een ander systeem), zij het vanwege het object zelf. Niet alles is mogelijk, maar wel heel veel. Een goed overleg staat aan het begin van elke tevreden klant.
